174 مریخ لرزه در ده ماه؛ انتشار اولین یافته های مریخ نشین اینسایت - وبلاگ تاج

به گزارش وبلاگ تاج، چندی پیش ناسا یافته های سطح نشین اینسایت در ده ماه اول فعالیتش را منتشر کرد. داده هایی که نشان می دهند مریخ لرزه در سیاره سرخ اتفاقی عادی است.

سطح نشین اینسایت با هدف آنالیز نواحی درونی سیاره مریخ به این سیاره اعزام شده است. هدف اصلی این ماموریت که ناسا آن را طراحی و اجرا نموده است آنالیز فعالیت های لرزه ای مریخ، جریان گرما در نواحی داخلی این سیاره و آنالیز دقیق مدار مریخ به دور خورشید برای کسب اطلاعات درباره نواحی درونی سیاره سرخ است.

نتایج پژوهش ها روی داده های سطح نشین اینسایت 24 فوریه در پنج مقاله جداگانه در ژورنال های Nature Geoscience و Nature Communications منتشر شد.

ثبت تعداد زیادی مریخ لرزه ضعیف

اینسایت با یاری یک لرزه نگار در ماه های اخیر با دقت زیادی مریخ لرزه ها را ثبت کرد. این ابزار که SEIS نام دارد در ده ماه اول فعالیتش پیروز به ثبت 174 رویداد لرزه ای شد. بیشتر این مریخ لرزه ها شدت بسیار کمی دارند، اما 24 عدد از آن ها عمیق تر بودند و شدتی بین 3 تا 4 ریشتر داشتند. شدتی که البته کماکان ضعیف و تقریبا برای انسان نامحسوس است.

اما جالب این جاست که این 24 مریخ لرزه از عمق بسیار زیادی سرچشمه گرفته اند. عمق این مریخ لرزه ها چیزی بین 30 تا 50 کیلومتر بوده است. از سوی دیگر مدت زمان این مریخ لرزه ها نیز بسیار بیشتر از آن چیزی بود که روی زمین شاهد آن هستیم و مدت زمان فعالیت هر کدام از آن ها چیزی در حدود 10 تا 20 دقیقه بوده است. در مقایسه یکی از طولانی ترین زمین لرزه های ثبت شده زلزله ویرانگر سال 2004 در اندونزی بود که بین هشت تا ده دقیقه فعالیت کرد.

مدت زمان طولانی این مریخ لرزه ها نشان می دهد که امواج لرزه ای مریخ نسبت به زمین بسیار آسان تر از عمق سیاره عبور می نمایند. این مسئله نشان می دهد که گوشته بالایی مریخ نسبت به زمین سخت تر است. اطلاعات دیگری که با همین روش جمع آوری شده اند بیان گر این است که احتمالا پوسته مریخ مقداری رطوبت دارد.

اما نکته جالب این جاست که اینسایت زلزله هایی با شدت بیش از چهار ریشتر را ثبت ننموده است. در حالی که چنین زلزله هایی می تواند اطلاعات بیشتری را از نواحی درونی سیاره مریخ در اختیار دانشمندان قرار دهد. اگر مریخ لرزه هایی با این ابعاد در راستا اینسایت قرار نگیرند پژوهشگران باید از روش های جدید و مبتکرانه ای برای آنالیز بیشتر نواحی درونی مریخ استفاده نمایند.

ردیابی سرچشمه ها

از میان 24 زلزله عمیقی که اینسایت ثبت نموده تنها سه مریخ لرزه آن قدر واضح بوده اند که بتوان سرچشمه آن ها را ردیابی کرد. از این میان دو عدد از آن ها مربوط به منطقه ای به نام Cerberus Fossae بوده اند. مریخ لرزه دیگر نیز در نزدیکی همین منطقه اتفاق افتاده است.

نکته هیجان انگیز این جاست که پژوهش ها نشان می دهند که Cerberus Fossae منطقه ای از مریخ است که در گذشته های نزدیک فعالیت های زمین شناختی و آتشفشانی در آن رخ می داده است. داده های مدارگردهای مریخ نشان می دهند که نشانه هایی از چنین فعالیت هایی در این منطقه در ده میلیون سال گذشته وجود دارد. به این ترتیب ممکن است که مقداری ماگما در اعماق این منطقه وجود داشته باشد که کماکان در حال سرد شدن است. سرد شدن، و در پی آن منقبض شدن ماگما، در نهایت باعث شکاف برداشتن پوسته و مریخ لرزه می گردد.

البته وجود ماگما در مریخ هنوز یک فرضیه است و فعلا اطلاعات قطعی و مورد احتیاج برای تایید این فرضیه وجود ندارد.

مریخ نشین اینسایت که در سال 2018 بر سطح مریخ فرود آمد در ادامه ماموریتش کوشش خواهد نمود تا هسته مریخ را آنالیز کند.

عکس کاور: طرحی گرافیکی از سطح نشین اینسایت و لایه های درونی سیاره مریخ.

Credits: IPGP/Nicolas Sarter

منبع: Sky & Telescope