نخستین شهردار زن کردستان: اهل عقب نشینی نیستم - وبلاگ تاج

به گزارش وبلاگ تاج، سروه قادر خانزاده از معاونت شهرسازی و اداری - اقتصادی شهرداری بانه با 7 رأی موافق اعضای شورا به رأس رسید و حالا پس از گذشت 9 ماه از حکم سرپرستی اش برای شهرداری، قرار است تا چند روز آینده شهردار رسمی بانه گردد. با او درباره این انتخاب جنجالی، سختی های حضورش در مسئولیت جدید، مدیریت در جامعه ای سنتی و... صحبت نموده ایم.

مریم سرخوش - حضور زنان در رأس نهادهای تأثیرگذار آنقدرها پرتعداد و چشمگیر نیست و به نظر می رسد هنوز نگاه سنتی در حوزه های مدیریتی وجود دارد؛ نگاهی که گاهی از دل خود جامعه زنان تقویت و مانع شکوفایی حضورشان در عرصه های مدیریتی می گردد تا خودشان بیش از هر کسی مقصر شرایط فعلی باشند. این مسئله را بسیاری از فعالان حوزه های اجتماعی هم عنوان می نمایند و معتقدند اگر باور زنان این باشد که در اثرگذاری بر جامعه هیچ تفاوتی با مردان ندارند، مشارکت های بیشتری را در ایفای نقش های مدیریتی و مهم رقم خواهند زد.

با این همه نباید منکر شد که جامعه هم در عقب ماندن زنان از صندلی واقعی شان، مقصر است و برای بخش زیادی از آنها قابل تصور نیست یا حتی برنمی تابند که زنی در رأس استانداری، فرمانداری و شهرداری کلانشهرها حضور داشته باشد؛ مسئله ای که البته در جوامع سنتی مردسالار بیشتر مشهود است و زنان شانس کمتری برای مدیریت دارند؛ حتی امور اداری محول شده به آنها هم تأثیرگذاری چندانی ندارد. به همین دلیل بود که انتخاب نخستین شهردار زن در کردستان برای همه جالب شد. در جایی که مردان عموم پست های مدیریتی را به خود اختصاص داده اند و کمتر زنی صاحب سِمت است، مدیریت شهر را به سروه قادر خانزاده سپردند.

او از معاونت شهرسازی و اداری - مالی شهرداری بانه با 7 رأی موافق اعضای شورا به رأس رسید و حالا پس از گذشت 9 ماه از حکم سرپرستی اش برای شهرداری، قرار است تا چند روز آینده شهردار رسمی بانه گردد. با او درباره این انتخاب جنجالی، سختی های حضورش در مسئولیت جدید، مدیریت در جامعه ای سنتی و... صحبت نموده ایم که حرف های جالبی رامطرح نموده است.

• طی چه فرایندی شما به عنوان نخستین شهردار زن در استان کردستان انتخاب شدید؟

9 ماه پیش معاون اداری و مالی بودم و با توجه به مسائلی که پیش آمد شهردار قبلی برکنار شد. چند روز بعد شورای شهر من را به عنوان جانشین انتخاب کرد و شدم سرپرست شهرداری بانه که نزدیک به 430 نفر نیرو دارد.

• تصور می کردید که روزی شهردار شوید؟

شاید گفتن این حرف درحالی که اکنون شهردار بانه هستم عجیب باشد، اما رسیدن به این صندلی واقعا در ذهنم بود. به همین دلیل وارد شهرداری شدم و حضور در پست های متعدد را تجربه کردم. مدت زمان زیادی بود که احساس می کردم می توانم به عنوان شهردار، کاری برای مردم شهرم انجام دهم. من در خانواده ای با شرایط مالی متوسط متولد شدم و مسائل مردم شهرم را به خوبی می دانم. به خوبی آگاهم که محله ها و کوچه های شهر من از چه چیزی رنج می برند و دوست داشتم که بتوانم باری از دوش مسائل بانه بردارم.

• چه توانایی ویژه ای در خودتان می بینید که اقدامات شما را از شهرداران قبلی متفاوت کند ؟

من اگر با مردم سروکار نداشته باشم احساس خوبی ندارم. قبلا سرپرست شهرسازی شهرداری بانه بودم و با وجود حجم کار بسیار بالایی که داشتم حس خستگی بر من غلبه نمی کرد. با مردم در ارتباط بودم و از این مسئله لذت می بردم. به اصطلاح بقیه من عاشق سرشلوغی هستم. البته اینکه خودم به تنهایی فکر کنم می توانم تغییری در شهر رقم بزنم، کافی نیست، برخورد مردم باعث شده تصور پیروز بودن در من ایجاد گردد. شاید طی چند ماه اخیر پیشرفت کار آنطور که مورد انتظار خودم است، نبوده باشد، اما در همین مدت هم مردم تفاوت ها را احساس کردند و بازتاب کارم را در برخوردهای حضوری با آنها متوجه می شوم.

• انتخاب شما به عنوان شهردار در جامعه سنتی کردستان و شهرستان بانه کمی عجیب است. با دیدگاه های منفی در روزهای آغاز حضورتان در شهرداری روبرو نشدید؟

چنین دیدگاهی خیلی کم بود اما وجود داشت. چون قرار بود در جامعه ای مردسالار کارم را آغاز کند. حتی اعضای شورا هم در ابتدا برای انتخاب من به عنوان شهردار دیدگاه مثبتی نداشتند و این اتفاق به راحتی صورت نگرفت. خودم می دانستم که قرار است تمام ساعت های زندگی ام به نوعی با شغلم گره بخورد. حتی به این فکر نموده بودم که در ساعت بعد از نیمه شب هم باید جوابگوی شرایط اضطراری باشم و این مسئله محدودیت هایی را به دلیل اینکه من یک زن بودم به وجود می آورد. قطعا هر روز در ماموریت بودن و هر لحظه در دسترس بودن می تواند برای یک زن خیلی سخت باشد اما با وجود آگاهی از تمام این شرایط می خواستم که شهردار شوم و خوشبختانه شورانشینان به حضور من در رأس سازمان 7 رأی مثبت دادند.

• خانواده تان با حضور شما در این مقام مخالفتی نکردند؟

خیر، همه موافق بودند. البته از بیرون صحبت هایی بود اما در بین خانواده خودم جز حمایت ندیدم.

• تا به امروز در تصمیم گیری هایتان به خاطر زن بودن با مخالفت دیگران روبرو نشده اید؟

در این باره نمی توانم شفاف صحبت کنم اما مهم این است که من هیچ وقت اهل عقب کشیدن و رها کردن نبودم. هر مانعی هم وجود داشته سعی نموده ام با توجه به روحیه تعاملی و روابط عمومی خوبی که دارم حل گردد. جامعه سنتی ما شاید در برخی موارد معدود حضور یک زن در رأس امور را نپذیرد اما من پیش زمینه ای داشتم که این شرایط را تسهیل کرد.

• برایمان بیشتر شرح می دهید ؟

قطعا سپردن یک پست مهم به زنان با مقاومت ها و مخالفت هایی همراه است اما با توجه به ارتباطاتی که به واسطه حضورم در معاونت های شهرداری و ارتباط مستقیم با مردم داشتم، بیشترین حمایت از من رقم خورد. به جرأت می توانم بگویم که ارتباط کاری من با مردم طی سال های اخیر بیشتر از هر مسئول دیگری بوده و این مسئله باعث شد که آنها حس مثبتی را نسبت به انتخاب من نشان دهند. زمانی که شهردار شدم واکنش مردم و شبکه های اجتماعی بانه بسیار خوب بود و قطعا اعتماد آنها مهم ترین سرمایه من در شرایط فعلی است. از سوی دیگر با ادارات و نهادهای مختلف هم تعاملات خوبی داشتم. در این صندلی هم سعی کردم این شرایط را حفظ کنم. همکاری خوبی بین شهرداری با ارگان های دیگر به وجود آمده و شاید نباید بگویم که در برخی مواقع برخی کارهای شهرداری را مسئولان دیگر ادارات به خاطر همان ارتباطات خوب گذشته انجام می دهند و این نهایت لطف آنها به من و مجموعه شهرداری است. باید این را هم بگویم که با همه انگیزه ای که داشتم، در ابتدا شهردار شدن برایم سخت بود. البته مردم من را با استقبال عجیبی پذیرفتند و این حس را در من به وجود آوردند که با همه مسئولیتی که اکنون روی دوش من گذاشته می گردد، ادامه دهم.

• شهردار شدنتان را زمینه ای برای افزایش مشارکت اجتماعی زنان بانه و ایجاد انگیزه برای دریافت پست های مدیریتی می دانید؟

در شهر ما خانم های دیگر اینطور نیستند. فکر نمی کنم تا به امروز در پست های رأس ادارات هیچ خانمی حضور داشته باشد. البته شاید معاونانی بوده باشند اما در چنین شرایطی من به نوعی نخستین نفر هستم. فکر می کنم دلیل این مسئله هم این است که در اینجا همه ترجیح می دهند زنان در مشاغل بی دردسرتر مثل آموزش و پرورش مشغول به کار شوند. طی این سال ها حتی در بین زنانی که کارهای اداری انجام می دهند هم شاهد این تکاپو نبودم که خودشان را به پست های رأس یا مدیریتی برسانند. اکثرا ترجیح می دهند همان کارمند ساده باقی بمانند هر چند معتقدم نباید توانایی شان را پشت پفراینده های قطور بایگانی مخفی نمایند و باید از این نگاه بیرون بیایند.

• و در این باره چه می توان کرد؟

با وجودی که ما جامعه ای سنتی و به اصطلاح مردسالار داریم، درباره من این تابو شکسته شده و حتی بسیاری از آقایان از حضور من در رأس شهرداری حمایت کردند. از زمان حضورم در سازمان حداقل 10درصد تغییر در شهر ایجاده شده و مردم هم به حضور من خوش بین هستند؛ به همین دلیل ایمان دارم که دیگر زنان شهر من می توانند در جایی دیگر، اقداماتی اثرگذار رقم بزنند. اما تا زمانی که خودشان نخواهند هیچ اتفاقی نمی افتد و باید برای عبور از این شرایط کوشش نمایند.

و شاید شما بتوانید در این زمینه تحولی در مجموعه شهرداری ایجاد کنید.

در بدنه شهرداری جمعیت زنان بسیار کم است و تنها 6 یا 7 خانم در این مجموعه کار می نمایند. ما هم مجوز استخدام و ورود نیروی جدید نداریم؛ به همین دلیل در این شرایط اتفاق خاصی رخ نخواهد داد.

• با وجود این انتظار می رود که شما نگاه ویژه تری نسبت به حوزه زنان در شهرداری داشته باشید؛ ازجمله احداث بازارچه های صنایع دستی برای زنان.

من قبلا هم گفتم که زنان در شهر ما چندان با این اتفاقات همراه نیستند. چندی قبل پاساژی را برای احداث غرفه های صنایع دستی اختصاص دادیم اما هیچ استقبالی نشد. ما در این زمینه محدودیت هایی داریم و زنان نمی توانند به راحتی در چنین فضاهایی حضور داشته باشند. البته در شهر ما فاصله طبقاتی زیاد است و این مسئله مرد و زن ندارد. شرایط هم اینطور است که زنانی با شرایط مالی خوب در سطح بسیار بالای مالی قرار دارند و در این قبیل فعالیت های اجتماعی و مالی شرکت نمی نمایند. از سوی دیگر شاهد مشارکت زنان دیگر که بخشی از آنها سرپرست خانوار هستند هم نیستیم. آنها با وجود آنکه شرایط مالی رو به پایینی دارند و به سختی امرار معاش می نمایند، در فعالیت های اجتماعی حضور ندارند. اینجا شهر کوچکی است که همه همدیگر را می شناسند و برخی کارها را به دلیل همین آشنایی های نزدیک قبول نمی نمایند و انجام نمی دهند. حتی انجام کارهای خدماتی هم از سوی زنان رقم نمی خورد. شرکتی هم وجود ندارد که این مشاغل را رقم بزند. همین مسئله باعث می گردد که گذران زندگی برای آنها سخت گردد.

• شما خودتان در بانه عظیم شده و مسائل را به خوبی حس نموده اید. در تمام این سال ها مهم ترین چیزی که فکر می کردید با شهردار شدن تان حل می کنید چه بوده است؟

سال هاست که شاهد تحول ساختار اداری و الکترونیکی شدن تشکیل پفراینده ها در کشور هستیم اما در شهرداری بانه هنوز هم همه کارها به صورت سنتی انجام می گردد. بهترین اتفاقی که از نظر خودم رقم خورده همین فرایند الکترونیکی شدن کارهاست که در مراحل پایانی آن هستیم و احتمالا در کمتر از 2هفته آینده برای همواره با سیستم سنتی خداحافظی می کنیم. یکی دیگر از مسائل مردم هم نبودن آسفالت مناسب در بسیاری از معابر شهری بود. هم اکنون با تمام مسائل مالی یک بلوار را به صورت کامل آسفالت ریزی نموده ایم. این بلوار از 3 سال پیش تا به امروز در دست آسفالت ریزی بود اما تکمیل نمی شد. در یکی از شهرک های مسکونی هم 95 درصد آسفالت ریزی تمام شده و تمام کوشش مان هم این است که برخی از اقدامات عمرانی در این حوزه تا پایان فصل کاری سال جاری حداقل به 80 درصد برسد.

• درباره پروژه هایی که از سال های قبل روی زمین مانده چه اقداماتی انجام داده اید؟

ما پروژه های راکد زیادی داریم که به دلیل کمبود منابع مالی هنوز به پایان نرسیده اند. کرونا و فشار مالی آن روی مردم هم موجب کاهش درآمد شهرداری شد که نتوانیم درباره پروژه هایی حتی با هزینه های مالی کم هم اقدامات خوبی انجام دهیم. اما یکی از طرح هایی که توانستیم شرایط خوبی برایش رقم بزنیم، معین تکلیف احداث سینمای امید بود که کارهای تحویل زمینش در مراحل پایانی است و به زودی کارهای ساخت آن آغاز خواهد شد. ما در بانه سینما نداریم و این می تواند اتفاق خوبی باشد.

• مسائل مالی شهرداری را چگونه حل می کنید؛ به ویژه اینکه کارشناس مالی هستید و انتظار می رود که تدابیر خاص تری در این باره داشته باشید.

دوست ندارم این شرایط فعلی را به حساب بدشانسی خودم بگذارم اما زمانی حکم سرپرستی گرفتم که کرونا مردم را با مسائل مالی عجیبی روبه رو نموده بود. 90درصد درآمدهای ما از ساخت و سازهاست که در شرایط فعلی با رکود همراه شده است. شهرداری بانه هیچ منبع درآمدی پایداری ندارد. ما کارخانه یا واحد تولیدی هم نداریم و به همین دلیل تا به امروز شرایط درآمدزایی به همان شیوه ای بوده که عرض کردم. مردم هم تحت فشار هستند و من هم نمی توانم اهرم فشاری بر آنها باشم. البته پاساژهایی هستند که به دلیل سرمایه گذاری مشترک شهرداری، کمی درآمدزایی برای ما دارند اما به خاطر کرونا درباره آنها هم با توقف و کاهش درآمدزایی روبرو شده ایم. طی این مدت اداره کل بازآفرینی استان اعتباراتی را در اختیار ما قرار داده است که تا حدودی یاری حال مان شده. از کمیته برنامه ریزی و توسعه شهرستان هم اعتباری داشتیم و خودمان هم مذاکراتی برای دریافت وام یا تسهیلات داشته ایم. هر چند با همین منابع مالی اندک هم احداث پارکی را آغاز کردیم که قرار است بودجه آن تا چند وقت آینده تخصیص پیدا کند اما ما منتظر نماندیم و ساخت آن را آغاز نموده ایم.

• از همه چیز پرسیدیم جز تفاوت های یک شهردار زن با یک شهردار مرد. خودتان این تفاوت را در چه می دانید؟

بهترین چیزی که اکنون به ذهنم می رسد این است که نمی توانم نگاه سختگیرانه ای نسبت به مجموعه کاری ام داشته باشم. البته گاهی این مسئله کمی مشکل ساز است؛ به ویژه زمانی که ممکن است تخلفی از سوی یکی از همکاران سر بزند و من نمی توانم برخورد جدی و نگاه تنبیهی نسبت به شرایط پیش آمده داشته باشم؛ به همین دلیل تنبیه و جریمه کمتری درنظر می گیرم. اما اکنون منطقی تر شده ام و این نحوه برخورد را تعدیل نموده ام.

• فکر می کنید از زمان شهردار شدن تان تفاوت خاصی در رفتار و عملکردتان داشته اید؟

مهم ترین چیزی که همواره در کارم رعایت کردم، ارتباط مستقیم با مردم بوده و زمانی هم که به عنوان سرپرست شهرداری انتخاب شدم سعی کردم این رویه را ترک نکنم. این روزها حتی حضورم در میان مردم بسیار بیشتر شده. البته برخی ملاحظات هم اکنون به وجود آمده که شاید مانعی برای ارتباطات مانند گذشته با مردم باشد اما هیچ وقت سعی نکردم از دسترس مردم خارج شوم چون حل شدن مسائلشان بهترین اتفاقی است که می تواند رقم بخورد. روزهای دوشنبه دیدار حضوری با مردم داریم و حداقل 200 مراجعه نماینده هستند که جوابگوی همه آنها هستم. مردم شهر من مسائل زیادی دارند و دوست دارم در حل شدن دست کم بخشی از مسائلشان سهیم باشم.

• برای آخرین سؤال البته نه به عنوان شهردار بلکه به عنوان کسی که ساکن شهری محروم است و با مسئله ای مهم با نام کولبری روبرو هستید، چه دیدگاهی در این باره دارید و راهکار آن را در چه می دانید؟

کولبری را امری غیرقانونی در شهر من مطرح نکنید. رکود مالی باعث شده سرمایه گذاری کم گردد و بسیاری از مردم نمی توانند امرار معاش نمایند؛ به همین دلیل بحث کولبری افزایش پیدا نموده است. کولبران کسانی هستند که جانشان را کف دست شان گذاشته اند و نباید به آنها به عنوان کسی که کاری غیرقانونی انجام می دهند نگاه کرد. قطعا اگر شرایط مالی و معیشت آنها تامین گردد، حاضر نخواهند بود که چنین کار سختی را تحمل نمایند. آنها فشارهای روحی فراوانی را تحمل می نمایند و با وجود چنین شغل سختی منفعت مالی خاصی هم نمی برند. در این شرایط کسی که سرمایه گذار اصلی ورود اجناس است، بیشترین منفعت را می برد. بانه شهر پرظرفیتی است و بحث اشتغال زایی و ایجاد بازارچه های مرزی به شدت از سوی فرمانداری پیگیری می گردد. اگر شهرک صنعتی نزدیک مرز و چند مجتمع تجاری هم احداث گردد، می توان به رونق مالی منطقه امیدوار شد. شهر بانه به دلیل شرایط مرزی حتی می تواند از کارخانه ها و کارگاه های تولیدی هم بهره مند گردد؛ مشروط به اینکه استخدام نیروهای بومی و ساکن در این منطقه صورت بگیرد تا بار مسائل مالی شان را کاهش دهد.

• اگر مسائل مالی شهرداری بانه را حل کنید، نخستین کاری که انجام می دهید چه خواهد بود؟

بانه به عنوان شهر مرزی مسائل و محرومیت های زیادی دارد. مهاجرت ها هم هر روز افزایش پیدا می نماید و مردمی که با مسائل معیشتی روبه رو هستند به امید پیدا کردن کار به اینجا می آیند. اما چیزی که آزاردهنده است، فقر فضای سبز در شهر ماست. اگر شرایط مالی شهرداری تغییر کند به افزایش فضای سبز توجه ویژه ای خواهیم داشت. در این باره طرح هایی هم داریم؛ از جمله پروژه راهنمایی آب های سطحی به عنوان طرحی درازمدت برای حفظ فضای سبز. ما در بانه به شدت کمبود آب داریم و به همین دلیل نمی توانیم در حفظ فضای سبز پیروز عمل کنیم. اما با ساماندهی پسماندها می توانیم از آب فاضلاب برای فضای سبز بهره ببریم. در این زمینه احداث چند پارک محله ای را هم در نظر داریم؛ زیرا مردم شهر من از نظر برخورداری از پارک هم بسیار محروم هستند.